Het grootste en bekendste kasteel/fort staat in Cape Coast en we zijn er al vroeg. De rondleiding is beklemmend. We dalen af in de ondergrondse kerkers waar de mannelijke slaven werden opgesloten in afwachting van het volgende schip dat de oceaan oversteekt. Sommigen hadden geluk en konden, indien ze de dagenlange voettocht naar de kust hadden overleefd, direct inschepen. Anderen moesten soms wekenlang in de donkere kelders wachten, liggend in uitwerpselen en bloed, met maar enkele straaltjes daglicht uit de kleine raampjes hoog tegen het plafond. De meest meegaanden kregen karweitjes in de openlucht te doen, de meest dwarsen werden vastgeketend en sommige belandden in de dodencel waar ze zonder eten en drinken niet meer levend uitkwamen.
Aan de andere kant van het fort lagen de vrouwenvertrekken, iets kleiner, maar ze waren ook met minder. De mooiste exemplaren kregen de eer om door de officieren te worden verkracht, nadat ze eerst proper gewassen waren. Degenen die zwanger werden, kregen een huisje buiten het fort waar ze hun kind, met een Europese achternaam, konden opvoeden. Het is de reden dat veel Ghanezen vandaag nog altijd Engelse of Nederlandse achternamen hebben. De voornaam werd ook gemakkelijker uitspreekbaar gemaakt. Onze gids in het fort heet bijvoorbeeld Robert Morgan.
Een opvallende anekdote lees ik in het kleine museumpje. Onder het fort ligt een groot waterreservoir waar regen van de daken in werd verzameld. Dit water werd gebruikt voor de slaven. De soldaten daarentegen haalden hun drinkwater uit enkele, buiten het fort gelegen, vijvertjes en dat was dan ook de reden dat er zovelen van hen bezweken aan allerlei ziektes.
De 'door of no return’ wordt opengedaan en plots staan we op helling die naar het strand leidt, tussen vissers die hun netten aan het herstellen zijn. De kade en strand liggen vol kleine langwerpige vissersboten, ongeveer hetzelfde model als wat indertijd gebruikt werd om de slaven naar de 1km verder voor anker liggende fregatten te vervoeren. Eens door deze deur zouden ze Afrika nooit meer terugzien.
Enkele jaren geleden hebben ze het stoffelijke overschot van 2 slaven terug naar Ghana verscheept en via deze deur, in het bijzijn van nazaten, naar binnen gedragen. Sindsdien hangt er aan de buitenkant van de poort een nieuw bordje: 'door of return’.
Slavenhandel. Het bestond al veel eerder maar was steeds een gevolg van oorlogen of stammentwisten. De overwonnene werd slaaf. Toen er na de ontdekking van Amerika plots veel werkkrachten nodig waren en de indianen niet te temmen bleken, begon men oorlog te voeren omwille van de slaven. Volledige dorpen werden leeggeroofd door rondtrekkende bendes. De wapens die ze daarvoor gebruikten kwamen uit Europa, waar deze gekocht werden met de opbrengst van katoen en andere waren uit Amerika, die dan weer op hun beurt geoogst werden door de slaven die gekocht werden met de opbrengst van de wapenverkoop. En zo is de cirkel (driehoek) rond (driehoekig, inderdaad).
We lopen nog wat door Cape Coast, maar dat is niet zo groot, dus we zitten al snel terug in de koele airco van onze hotelkamer om wat uit te blazen.
Dichtbij het kasteel is een restaurant, vlak aan het strand, waar we de verdere namiddag doorbrengen. Na schooltijd komt er groepje kinderen aangesloft en al snel krijgen ze van een volwassene rode shirtjes aangereikt en beginnen ze wat te lopen over het zand. Er zijn meer kinderen dan shirtjes, maar iedereen doet mee. Na de opwarming gaan de oudsten (10, 12 jaar) in een kring staan en doen ze wat stretch-oefeningen. Dan begint er een voetbalmatch, 6 tegen 6, aan enkele kant nog een man om de doelpalen vast te houden die door de golven dreigen te worden weggespoeld. Het terras van het restaurant is een zijlijn, de branding de andere. Wanneer na afloop de trainer wat geld toegestopt krijgt van Veerle, wordt ze volledig omsingeld voor de foto. Hij komt nog even bij ons zitten, wil facebookvrienden worden en vertelt dat hij dit vrijwillig doet om de kinderen van de straat te houden.
Na de maaltijd blijkt dat we niet genoeg geld bij hebben om alles te betalen. We komen net het bedrag te kort dat we aan de trainer hebben gegeven. Maar het is geen probleem, we mogen het morgen komen brengen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten